Περιγραφή
Το αντικείμενο της Περιβαλλοντικής Γεωτεχνικής είναι η προστασία του υπόγειου νερού και του εδάφους από την εν δυνάμει ρύπανση που σχετίζεται κυρίως με διαχείριση αποβλήτων (π.χ. ΧΥΤΑ) και με μεταφορά, αποθήκευση και χρήση τοξικών πρώτων υλών (π.χ. πετρελαιοειδή, διαλύτες). Το μάθημα στοχεύει (α) στην κατανόηση των βασικών διεργασιών που καθορίζουν την εξάπλωση και τον περιορισμό της ρύπανσης, (β) στην κριτική εφαρμογή των εξισώσεων που περιγράφουν αυτές τις διεργασίες και (γ) στην εξοικείωση με πρακτικές εφαρμογές και περιστατικά.
Ένα περιστατικό ρύπανσης και αποκατάστασης εξελίσσεται στον χρόνο και στον χώρο. Γι' αυτό, το μάθημα πρωτευόντως στοχεύει στο να αναδείξει τη χρονική κλίμακα (αρκετά χρόνια έως πολλές δεκαετίες) και τη χωρική κλίμακα τέτοιων περιστατικών (δεκάδες έως εκατοντάδες μέτρα, ακόμα και λίγα χιλιόμετρα σε περιπτώσεις πολλαπλών γειτονικών πηγών ρύπανσης). Παράλληλα, το μάθημα καλύπτει γνώσεις απαραίτητες για να εκτιμηθεί η σοβαρότητα της ρύπανσης και δίνει μια αίσθηση της δυσκολίας αποκατάστασης ενός ρυπασμένου χώρου.
Απώτερος σκοπός μαθήματος: Να συμβάλει στην ανάπτυξη της περιβαλλοντικής σκέψης όσον αφορά γενικότερα την αποτίμηση της σοβαρότητας ενός περιστατικού επιβάρυνσης του περιβάλλοντος (χρειάζεται να επέμβουμε; σε ποιο βαθμό;), την αναγνώριση των φυσικών-χημικών-βιολογικών μηχανισμών που επηρεάζουν την εξέλιξη της επιβάρυνσης (τι μπορούμε να αναμένουμε αν αναιρεθεί το αίτιο της επιβάρυνσης μερικώς ή ολικώς;) και τον εντοπισμό των μέτρων ή/και των τεχνολογιών που περιορίζουν την επιβάρυνση ή τις επιπτώσεις της.
Άμεσος σκοπός μαθήματος: Εμβάθυνση της περιβαλλοντικής σκέψης, όπως περιγράφηκε πιο πάνω, σε θέματα επιβάρυνσης του υπόγειου περιβάλλοντος (έδαφος, υπόγειο νερό = υπέδαφος). Με λέξεις της καθομιλουμένης, το μάθημα απαντάει στα εξής ερωτήματα για χώρους που έχουν ρυπανθεί από τοξικούς ρύπους: Ποιος είναι ο κίνδυνος; Πού θα πάει ο ρύπος, πώς θα συμπεριφερθεί; Τι μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τον κίνδυνο;
Ο στόχος του μαθήματος έχει επιτευχθεί όταν στο τέλος του εξαμήνου οι φοιτητές:
1. βρίσκουν αξιόπιστα στοιχεία για τις επιπτώσεις ρύπων στην ανθρώπινη υγεία,
2. εφαρμόζουν αρχές υπόγειας ροής, μεταφοράς μάζας, και μεταφοράς ρύπων σε προβλήματα ρύπανσης και αποκατάστασης του υπεδάφους,
3. αντιμετωπίζουν τα γεωπεριβαλλοντικά θέματα σχεδιασμού εδαφικών διαφραγμάτων και ΧΥΤΑ,
4. προτείνουν πιθανώς κατάλληλες τεχνολογίες αποκατάστασης για έναν ρυπασμένο χώρο,
5. μοντελοποιούν ένα πρόβλημα υπόγειας ροής-μεταφοράς (δηλαδή στήνουν ένα απλοποιημένο πρόβλημα που επιδέχεται επίλυση),
6. είναι ενήμεροι κάποιων κοινωνικών διαστάσεων ή διαστάσεων δημόσιας πολιτικής των προβλημάτων ρύπανσης του υπεδάφους